Nohut, baklagiller familyasına ait besleyici bir gıdadır ve dünya çapında yaygın olarak tüketilmektedir. Yüksek protein, lif ve vitamin içeriği sayesinde hem sağlıklı beslenmenin önemli bir parçasıdır hem de vegan ve vejetaryen diyetlerin vazgeçilmez bir bileşeni olarak görülmektedir. Geleneksel mutfaklarda nohut, çorbalardan salatalara, ezmelerden yemeklere kadar pek çok farklı şekilde kullanılmaktadır.
Bu yazıda nohudun besin değerlerini, sağlığa faydalarını ve günlük beslenmede nasıl tüketilebileceğini detaylı olarak inceleyeceğiz.

1. Nohut Nedir?
Nohut (Cicer arietinum), baklagiller ailesine ait bir bitkidir ve binlerce yıldır tarımı yapılan besinlerden biridir. Özellikle Orta Doğu, Akdeniz ve Güney Asya mutfaklarında yaygın olarak kullanılır. Tarih boyunca hem temel bir protein kaynağı olarak tüketilmiş hem de ekonomik olarak değerli bir tarım ürünü olmuştur.
Nohudun başlıca türleri şunlardır:
-
Kabuli Nohutu: Büyük ve açık renkli taneleri olan, genellikle Akdeniz ve Amerika kıtasında yetiştirilen bir türdür.
-
Desi Nohutu: Küçük, koyu renkli ve daha sert yapılı bir türdür. Genellikle Hindistan, Pakistan ve Afrika’da yetiştirilir.
-
Yeşil ve Kara Nohut: Daha az bilinen, ancak besin açısından oldukça zengin olan nohut türleridir.
2. Nohutun Besin Değerleri
Nohut, düşük yağ içeriğine sahip olmasına rağmen yüksek protein ve lif içeriğiyle öne çıkan bir gıdadır. 100 gram haşlanmış nohutun besin değerleri şu şekildedir:
| Besin Öğesi | Miktar |
|---|---|
| Kalori | 164 kcal |
| Protein | 8.9 g |
| Karbonhidrat | 27.4 g |
| Lif | 7.6 g |
| Yağ | 2.6 g |
| Demir | 2.9 mg |
| Kalsiyum | 49 mg |
| Potasyum | 291 mg |
| Magnezyum | 48 mg |
| Çinko | 1.5 mg |
Nohut, özellikle bitkisel protein kaynağı olması sebebiyle vejetaryen ve vegan beslenen kişiler için harika bir alternatiftir. Aynı zamanda yüksek lif içeriğiyle sindirim sağlığını destekler.
3. Nohutun Sağlığa Faydaları
a) Sindirim Sistemini Destekler
Nohut, yüksek lif içeriği sayesinde bağırsak hareketlerini düzenler ve kabızlık gibi sindirim sorunlarını önler. Aynı zamanda bağırsaklardaki faydalı bakterileri besleyerek sağlıklı bir mikrobiyota oluşmasına yardımcı olur.
b) Kalp Sağlığını Destekler
Nohut, kötü kolesterolü (LDL) düşürmeye yardımcı olan çözünür lifler içerir. Düzenli olarak tüketildiğinde kalp hastalıkları riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
c) Kan Şekerini Dengeler
Düşük glisemik indekse sahip olan nohut, kan şekerinin ani yükselmesini engelleyerek diyabet yönetiminde önemli bir rol oynar. Aynı zamanda lif içeriği sayesinde uzun süre tok tutarak açlık hissini azaltır.
d) Kas ve Kemik Sağlığını Destekler
Nohut, yüksek protein içeriğiyle kas yapımına yardımcı olur. Ayrıca içerdiği kalsiyum, magnezyum ve fosfor sayesinde kemik sağlığını destekler ve osteoporoz riskini azaltır.
e) Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Nohut, bağışıklık sistemini destekleyen çinko, demir ve B vitaminleri içerir. Bu mineraller, vücudu enfeksiyonlara karşı daha dirençli hale getirmeye yardımcı olur.
f) Kilo Kontrolüne Yardımcı Olur
Lif ve protein bakımından zengin olan nohut, tokluk hissini artırarak aşırı yemek yemeyi önleyebilir. Aynı zamanda düşük yağ içeriği sayesinde kilo vermek isteyenler için ideal bir besindir.
g) Cilt ve Saç Sağlığını Destekler
Nohut, cilt sağlığı için önemli olan antioksidanlar ve mineraller açısından zengindir. Çinko ve E vitamini içeriği sayesinde cilt hücrelerini yenileyerek sağlıklı bir görünüm kazandırabilir. Aynı zamanda saç sağlığını da destekler.
4. Günlük Beslenmede Nohut Nasıl Kullanılır?
Nohut, birçok farklı şekilde tüketilebilen çok yönlü bir besindir. İşte nohudu günlük diyetinize eklemek için bazı öneriler:
-
Salatalarda: Haşlanmış nohudu yeşilliklerle birlikte salatalara ekleyerek besin değerini artırabilirsiniz.
-
Humus Olarak: Nohutun en popüler kullanımlarından biri olan humus, zeytinyağı, limon suyu ve tahinle karıştırılarak yapılan lezzetli bir ezmedir.
-
Çorbalarda: Nohut, çorbalara eklendiğinde doyurucu ve besleyici bir içerik sunar.
-
Yemeklerde: Nohut, geleneksel Türk mutfağında etli veya sebzeli yemeklerde sıkça kullanılır.
-
Atıştırmalık Olarak: Fırınlanmış baharatlı nohut, sağlıklı ve çıtır bir atıştırmalık alternatifi olabilir.
-
Un Olarak: Nohut unu, glütensiz beslenenler için harika bir alternatiftir ve çeşitli hamur işlerinde kullanılabilir.
Nohut, yüksek besin değerleri ve sağlığa olan sayısız faydasıyla mutfaklarda önemli bir yer tutmaktadır. Protein, lif, vitamin ve mineraller açısından zengin olan bu baklagil, sindirim sağlığını desteklemekten kalp hastalıklarını önlemeye kadar pek çok fayda sunar. Aynı zamanda düşük kalorili ve uzun süre tok tutan bir besin olduğu için diyet yapanlar için de harika bir seçenektir. Farklı tariflerle nohudu beslenmenize ekleyerek sağlıklı ve dengeli bir diyet oluşturabilirsiniz.